Hepimizin çocukluğunda söylediği bir şarkıdır dudaklarımızda. Peki bu sadece şarkılarda mı kalmalı? En kolayıdır şarkılarda söylenmesi ve kalması.
Ahmet Kutsi Tecer’in ünlü “Orda Bir Köy Var Uzakta” şiirinden bestelenen bu şarkıda büyük şehirlerde yaşayan ama doğup büyüdüğü köyü özleyenlerin duyguları dile getirilmektedir. Oradaki uzak köylere duyulan ÖZLEMLER neyi çözüyor? Bu köylere sadece özlem mi duyulmalı? Yapacağımız başka şeyler yok mu?
Gitmesek de kalmasak da o köy bizim köyümüz olabilir mi? Elbette olamaz. Gideceğiz, tanışacağız, dinleyeceğiz, karşılıklı öğreneceğiz ve öğreteceğiz. Birlikte birçok güzelliğe imza atacağız.
İsmail Hakkı Tonguç 1939 yılında yazmış olduğu Canlandırılacak Köy kitabında bu birlikteliğin ve eşit konumlanmanın olması gerektiğini şöyle dile getiriyor:
“Köye dayanmayan hiçbir teşkilatın verimli, faydalı olmasına imkan yoktur. Köyden kuvvet almayan hiçbir iş normal bir şekilde inkişaf ettirilemez. Köylünün katılmayacağı hiçbir hareketin güzel ve kuvvetli olması mümkün değildir. Köylüsüz yeni bir medeniyet yaratılamaz, devam ettirilemez…”
“Köy güzelleşmedikçe bütün memleket güzelleştirilemez. Köy canlanmadıkça memleketin umumi hayatı canlanamaz. Köy çiçeklendirilmedikçe kasaba ve şehirler çiçeklenemez. Köylü gülmedikçe şehirli de gülemez. Köylü doymadıkça millet doyamaz. Köylü topraksız kalırsa şehirli halkın da büyük çoğunluğu evsiz ve yurtsuz kalır…”
Bundan 81 yıl önce dile getirilen bu konuların hangileri günümüzde gerçekleştirilmiş durumda? Köylerimize baktığımızda kerpiç evlerin yanında yeni yapılmış evleri görebiliyoruz ama bunun yanında hala elektriği olmayan köyleri görmek de mümkün.
Geçmiş yıllarda köylerde ilkokul hatta bazılarında ortaokul var iken günümüzde ne yazık ki öğrenci yetersizliğinden dolayı okullar kapatılarak taşımalı sisteme geçilmiş. Köyde eğitim adına hiçbir şey yapılmıyor. Eğitimi önemsemeyen ve köyünde kalan, ömrünün sonuna kadar öyle kalıyor. Eğitim için başka yere giden, farklı yerleri gördükten sonra köyüne dönmek istemiyor. Bu durumda köylü nasıl milletin efendisi olacak? Milletin efendisi en güzel koşullarda yaşamayı, üretmeyi ve hep ileriye doğru gitmeyi hak etmiyor mu? O zaman bizler, şehirlerde yaşayanlar hatta ömründe hiç köye gitmemiş olanlar bu büyük sorumluluğu almaya hazır olmalıyız.
Bir yerden başlayarak, diğer ülkelerde görmüş olduğumuz köylere imrenmekten fazlasını kendi köylerimiz ve köylümüz için neden yapmıyoruz? Haydi hep birlikte işe koyulmanın zamanı… Bu konuda çok karamsar da olmamak gerekir. İstendiği zaman çok güzel işlerin başarıldığı köylerimiz de var. İzmir Bademli köyü bunun en güzel örneklerinden. Eğitim, sanat ve tarım hepsi için güzel bir örgütlenme yaparak zoru başarmışlar. Gönül ister ki her köyümüzün kendi özellikleri göz önünde bulundurularak o köy kendi konumlandırmasını yaratsın. Hep birlikte el ele vererek biz köylülerden, köylüler de bizden öğrensin ve birlikte başaralım. Kentten köye, köyden kente köprüler oluşturalım ve eğitimi, sanatı, tarımı, yöresel özellikleri göz önünde bulundurarak üretimi birbirimizin hayatına dahil edelim ve bir hedef oluşturarak o yolda ilerleyelim. Hedefsiz bir yaşam rotasını bilmeyen bir gemi gibidir. Bizler kentlisi ve köylüsü gelin yolumuzu birlikte belirleyelim.
Nereden mi başlamak lazım? Biz başladık bile. Ağustos ayında Tohumluk Vakfı’ mızın ilk toplantısını gerçekleştirerek yola koyulduk. Şu anda Ankara’ya 40 km uzakta bir köyümüzün okul binasının tadilatını yapıyoruz, köyde yapmak istediğimiz projeler için çeşitli fonlara başvuruyoruz. Kısa sürede çok fazla yurtiçi ve yurtdışından gönüllülerimiz heyecanla bize katılarak hemen işe koyuldular. Birlikten kuvvet doğarmış, gerçekten doğdu, daha da doğacak. Bütün illerde temsilciliklerimizi oluşturarak her bölgede ihtiyaçlara göre uygulama planlarımızı geliştireceğiz. Her şeyi devletten beklememek lazım, bizler de bu devletin bireyleri olarak elimizi gelin birlikte taşın altına koyalım…
Nasıl mı? www.tohumlukvakfi.org’u ziyaret edebilirsiniz.
Gitmeden gelmeden o köy bizim olmuyor, haydi hep birlikte yola çıkalım…
Prof. Dr. Zeliha Eser
Başkent Üniversitesi
Yazının orjinali: https://www.milliyet.com.tr/pembenar/prof-dr-zeliha-eser/orda-bir-koy-var-uzakta-gitmesek-de-gelmesek-de-o-koy-bizim-olabilir-mi-6374728